De feestdagen komen er weer aan en ondanks het vuurwerkverbod in België en Nederland, wordt er toch vuurwerk verwacht rond de jaarwisseling (en ook al eerder). Veel mensen vinden dit een erg gezellige periode, maar voor onze huisdieren is dat vaak wel anders. Vooral het vuurwerk kan zorgen voor onrust en angst bij onze dieren.

Ik zal proberen toe te lichten wat u kan doen om uw dieren wat gerust te stellen tijdens het vuurwerk en het voor hen zo aangenaam mogelijk te maken. Ik heb het dan over dieren die nog geen trauma’s hebben opgelopen en dus niet doodsbang zijn. Wanneer uw dier echter zo bang is dat dit zorgt voor enorm veel stress, vraagt u best een gedragsdeskundige of dierenarts om hulp. 

In de eerste plaats is het goed om ervoor te zorgen dat alle dieren zich kunnen terugtrekken op een beschutte plek en dat ze niet kunnen losbreken of ontsnappen uit angst. Paarden kan u best op stal zetten tijdens Oudejaarsnacht. Dit kan ook gelden voor schapen, geiten, herten, koeien, varkens, alpaca’s enz.

Katten en honden haalt u best binnen (tenzij bv. uw hond altijd verblijft in een buitenkennel en zich helemaal niks aantrekt van het vuurwerk). Voor knaagdieren die buiten verblijven, is het niet goed om hen ineens binnen te halen. Het temperatuurverschil is te groot en dat is niet goed voor hun gezondheid. Je kan hun hok tijdelijk verhuizen naar een meer beschutte plek bv. de garage of een schuur of je kan een dik deken over een deel van hun hok hangen. Laat steeds wat ruimte open voor ventilatie. Doe ook voldoende hooi in hun hok, zodat ze zich hier onder kunnen verstoppen.

Dieren die steeds binnengehouden worden zoals cavia’s, konijnen, hamsters, ratjes enz. kan je ook helpen door een deel van de kooi of ren af te dekken met een donkere doek of deken. Zorgt steeds dat er nog een stuk open is zodat er voldoende zuurstof in de kooi kan circuleren. Een extra huisje of een kartonnen doos kan ook als schuilplaats dienen. Ook vinden sommige dieren o.a. cavia’s het fijn om wat extra hooi te krijgen, waar ze zich goed onder kunnen verstoppen. Een snack kan soms voor de nodige afleiding zorgen.

Schenk geen overdreven aandacht aan angstige dieren, maar steun ze wel. Knaagdieren kan je beter met rust laten, aangezien zij het liefste schuilen, wanneer ze zich onveilig voelen. Het is beter om thuis te blijven, als je weet dat je dieren vuurwerk niet fijn vinden. Je kan ze zo in het oog houden en ze voelen zich gerustgesteld met hun baasje in de buurt.

Je kan wat rustige muziek opzetten, dit kan sommige dieren helpen om te ontspannen. Hou echter rekening met het gevoelig gehoor van je huisdieren en zet de muziek dus niet te luid. Soms kan het ook helpen om de tv zachtjes te laten spelen. Best doe je ook de rolluiken naar beneden of de gordijnen dicht en laat je een lamp aan in de buurt van de kooi, zo zien je diertjes de eventuele lichtflitsen niet zo hard.

Voor katten en honden kan je hun mand of slaapplek extra gezellig maken. Zo kunnen ze lekker schuilen als ze dat willen. Leg er een extra dekentje in, zodat ze er helemaal onder kunnen kruipen. Sommige katten houden ook van een warmtekussen en dit kan hen ook geruststellen. Wanneer je kat of hond een ongewone schuilplaats opzoekt, laat je hem best zijn gang gaan. Het is veiliger om je dieren gedurende Oudejaarsnacht binnen te houden. Let er ook op dat het kattenluikje afgesloten is, anders kan je kat alsnog naar buiten. Ook kan je hun aandacht afleiden van het vuurwerk door met hen te spelen.

Sommige dieren zullen door de stress gedurende het vuurwerk (en soms zelfs nog uren later) niet willen eten. Dit is een normale reactie, dwing hen dus niet om wat te eten. Je kan hen best op voorhand een goede maaltijd geven. Dieren met een volle maag zijn vaak wat rustiger. Kauwen werkt voor honden en ook katten en knaagdieren kalmerend. Hebben ze geen zin in een snack dan kan je kauwmateriaal voorzien. Voor honden kan een speeltje interessant zijn. Voor katten bestaan er speciale kauwsticks en kattenkruid of valeriaan kan ook een goede afleiding bieden. Voor knaagdieren en konijnen kan je snacks, knabbelhout, extra huisjes of snackpuzzels voorzien en natuurlijk voldoende hooi, hun spijsvertering mag niet stilvallen.

Als het toch misloopt en je dier ontsnapt, dan licht je best je buren, de politie en dierenasiels in de buurt (en eventueel de dierenambulance) in. Geef hen een goede beschrijving van je dier en eventueel details over zijn uiterlijk of karakter die ze best moeten weten (bv. Max, Mechelse herder met een wit vlekje op de borst, kan agressief reageren als hij angstig is, je probeert hem best niet te vangen, maar naar binnen te lokken met wat lekkers,…). Geef hen natuurlijk ook je gsm-nummer zodat ze jou kunnen contacteren als ze je huisdier hebben gevonden.

Wanneer je een ronddolend dier opmerkt kan je proberen het zelf te benaderen, als het dier niet te angstig is. Doe dit enkel als dat op een veilige en rustige manier kan, om hem voorlopig al in veiligheid te brengen. Check het dier voor een penning of gegevens van de eigenaar. Vind je die niet, bel dan de politie, dierenambulance en eventueel dierenasiels in de buurt, omdat zij soms ook ingelicht worden bij een ontsnapping. Als het dier gewond is neem je best ook gelijk contact op met de dierenarts.

Over hoe je je hond kan helpen ontspannen (tijdens normale en tijdens stressvolle situaties), heb ik een apart artikel geschreven. Hier geef ik tips en licht deze uitgebreid toe.